G Force-G Etkisi

HAVACILIKTA G ÇEKME NE DEMEKTİR?ETKİLERİ VE ÖNLEMLERİ NELERDİR

     Başlıktan da alaşılacağı üzere bu hafta havacılıkta sıkça geçen G çekme kuvveti üzerinde kısa bir bilgi aktarması yapacağım.Özellikle savaş uçaklarında mesela F-16 larda yapılan  keskin dönüşlerde meydana gelen merkezkaç kuvvetinin pilotlar üzerindeki etkisi yerçekiminin insane üzerine uyguladığı etkinin kat ve kat fazlasıdır.Bu kuvvetin etkisi genelde yerçekimi kuvvetinin katları olarak etki gösterir.Mesela bir F-16 uçağında 9Glik(Uçağın kanatları yere gore 87.5 derecelik bir açıyla yatış yapıp yaklaşık 50 metre çapında bir daire şeklinde bir tur atması 9 G lik bir dönüş atmış olur)bir manevrada normal olarak 70 kg gelen bir pilot560 kiloluk bir yerçekimi kuvvetinin etkisi altında kalır.Baştaki vücudun üst kısmındaki kan oluşan bu merkezkaç kuvveti etkisiyle ayaklara doğru hareket eder  ve dolayısıyla geçici hafıza kaybı,şuur kaybı,geçici körlük meydana gelir.Bu sorunu çözmek için savaş uçaklarında Anti-G Kombinezonu giyerler.Bu pilotun belini saran uçak G çekerken uçaktan özel bir sistemle otomatik olarak beslenen basınçlı hava ile şişerek pilotun belini,baldırını ve bacaklarını sıkar,yukardaki kanın aşağı doğru hücum etmesini kısmen önlemiş olur.Ayrıca F-16 uçaklarında pilot koltuğu 30 derece geriye yatırılmış olup bu pilotun üzerindeki g etkisini azaltır.
G çekmenin kötü etkileri görülünce akla neden savaş uçaklarının insan vücudunu zorlayan yüksek G çektiği sorusu gelebilir.Bunun cevabı:Savaş uçakları kendisine atılan füzelerden ve peşlerine düşen düşman savaş uçaklarından kaçabilmek için olabildiğince kıvrak olmalıdır ancak bu kıvraklığın sınırı yine insan vücudunun dayanma sınırıdır.